อาการท้องผูก เป็นหนึ่งในอาการที่มีความถี่ในการถ่ายอุจจาระน้อยกว่าปกติ โดยมีลักษณะอุจจาระที่แข็ง หรือมีอาการถ่ายลำบาก ต้องใช้แรงเบ่งมากเวลาถ่ายอุจจาระ หรือใช้เวลาในการขับถ่ายเป็นเวลานาน หรือมีอาการถ่ายไม่สุด มีอาการปวดอยากถ่ายอีกภายหลังจากถ่ายอุจจาระไปแล้ว ต้องใช้นิ้วหรือใช้น้ำช่วยในการขับถ่าย ซึ่งถ้าเกิดอาการท้องผูกเรื้องรัง อาจทำให้อุจจาระมีการตกค้างจนแห้งแข็ง ถ่ายลำบากและอุจจาระไปเสียดสีกับผนังลำไส้ รวมไปถึงทวารหนัก ทำให้ถ่ายเป็นเลือด เกิดบาดแผลรอบ ๆ ทวารหนักซึ่งเป็นสาเหตุของโรคริดสีดวงทวาร และปัญหาเหล่านี้อาจจะยิ่งเป็นอันตรายมากถ้าเกิดกับลูกถ่ายยาก หรือลูกไม่ถ่ายเป็นประจำ คุณพ่อคุณแม่ต้องหมั่นสังเกตอาการของลูกกันด้วย
ซึ่งเมื่อเรามาพูดถึงสาเหตุของการท้องผูกนั้น มากกว่าร้อยละ 90 เกิดจากพฤติกรรมการขับถ่าย เด็กมักจะกลั้นอุจจาระ ไม่มีวินัยในการเข้าห้องน้ำ หรืออาจจะเกิดจากการที่ทานอาหารไม่มีกากใย เด็กจึงไม่ชื่นชอบทานผักและผลไม้ และการดื่มน้ำน้อยทำให้อุจจาระแข็ง และเกิดการท้องผูกตามมา ถ้าเป็นสาเหตุนี้ พ่อแม่สามารถฝึกให้ลูกเริ่มกินผักง่ายๆ โดยควรเริ่มจากผักใบเขียวก่อนตั้งแต่ลูกยังเป็นเบบี๋ เพราะผักใบเขียวมีรสขมกว่า ถ้าลูกยอมกินผักใบเขียวตั้งแต่เล็ก ๆ ก็ทำให้กินผักได้ง่ายขึ้น แต่ถ้าปล่อยเวลาล่วงเลยจนลูกเริ่มโตขึ้นแล้ว ไม่ยอมกินผัก ไม่กินผัก อาจจะลองเปลี่ยนมาเริ่มด้วยผักรสหวาน ๆ ก่อน เช่น ผักสีส้ม สีเหลือง อย่างข้าวโพด แคร์รอต ฟักทอง จะช่วยให้ลูกกินผักได้ง่ายขึ้น หรือตกแต่งอาหารให้ดูน่ากินขึ้นด้วยการทำเป็นรูปตัวการ์ตูนต่าง ๆ ที่ลูกชอบ เดี๋ยวนี้มีแม่พิมพ์ มีอุปกรณ์ช่วยตกแต่งอาหารให้น่ารัก แต่ก็มีอีกสาเหตุหนึ่งอาจเกิดจากความผิดปกติของระบบทางเดินทางอาหารตั้งแต่เกิด เด็กอาจมีความผิดปกติของลำไส้ ทวารหนักเล็กตีบแคบไป ภาวะลำไส้ส่วนปลายไม่มีปมประสาท ทำให้การบีบตัวของลำไส้ใหญ่ไม่สามารถส่งไปถึงทวารหนักได้ และมักแสดงอาการตั้งแต่แรกเกิด หรืออาจเกิดจากต่อมไทรอยด์ทำงานน้อยกว่าปกติ และการใช้ยาบางอย่างที่มีผลให้เด็กท้องผูกได้
การเกิดโรคต่างๆ ในวัยเด็ก วัยทารก ซึ่งเด็กทารกไม่ถ่ายนั้น คุณพ่อแม่อาจจะต้องสังเกตให้ดี เนื่องมาจากว่าเด็กน้อย อาจจะยังไม่มีการสื่อความที่เข้าใจง่ายๆ หรือสื่อความกับพ่อแม่ผู้ปกครองไม่ถูกต้อง ดังนั้น เราต้องหมั่นสังเกตดีๆ เพื่อที่ว่าหากมีอาการผิดปกติอะไร จะได้สามารถรักษาได้อย่างทันท่วงที
